Trudno byłoby myśleć o Włoszech i zapomnieć o espresso. Kawa po włosku to w końcu narodowy napój, który szturmem podbił resztę świata. Bez Włoch nie istniałby Starbucks, a bez kawy Włochy zatrzymałyby się w cywilizacyjnym rozwoju. Kawa nie została wynaleziona we Włoszech, ale kultura kawy powstała właśnie tutaj. Dziś Italia to kraj smakoszy, którzy nie będą odwiedzać lokalu, w którym podawana jest zła kawa. Włosi zrezygnują nawet z eleganckiej i modnej restauracji, żeby wypić swoje espresso w ulubionym barze. Oprócz niesamowitych zabytków i wspaniałych krajobrazów, kawa po włosku najgłębiej zapada w pamięć po pobycie w Italii.
Krótka historia kawy
Kawa pochodzi z wyżyn Etiopii i przez długi czas była nieznana w Europie. Dopiero w XVI wieku przybyła z Bliskiego Wschodu, gdzie stanowiła napój wręcz kultowy. Nie jest przypadkiem więc, że pierwsze kawiarnie powstały w Stambule. Kiedy kawa została zaakceptowana przez islamskie prawo (przedtem była zakazana, podobnie jak alkohol) zwyczaj jej spożywania rozprzestrzenił się w Afryce i Azji. Wenecja, która w dużym stopniu żyła z handlu z muzułmańskim wschodem, po raz pierwszy poznała smak brązowego napoju w latach siedemdziesiątych XVI wieku. Jednak kawa była w tym czasie produktem luksusowym i traktowano ją jako napój leczniczy. Dopiero później, gdy powstały plantacje kawowca w europejskich koloniach w Azji i Ameryce Południowej, mała czarna stała się dostępna dla wszystkich Europejczyków.
W XVII wieku w Wenecji otwarto pierwszą na naszym kontynencie kawiarnię. Chwilę później było ich już ponad dwieście zlokalizowanych wzdłuż głównych kanałów w mieście. Powstały też inne kawiarnie w największych miastach Włoch. Niektóre z tych dostojnych i eleganckich placówek nadal istnieją w Wenecji, Turynie i Rzymie. Warto je odwiedzić, ale powtórzmy za włoskimi smakoszami: ważna jest jakość kawy, a nie miejsce, w którym ją pijesz.
Ziarna espresso
Z dobrych ziaren powstaje dobra kawa. Przedtem jednak potrzeba mistrza, który odpowiednio przetworzy owoce kawowca i umiejętnie wypali ziarna. Kawa po włosku to głównie Arabica, znana z pełnego smaku i niskiej zawartości kofeiny. Jednak w zależności od regionu i lokalnych gustów, często mocniejsze w smaku i bogatsze w kofeinę ziarna Robusty są mieszane z Arabiką. W południowych Włoszech takie mieszanki mają zwykle większą zawartość Robusty, co zapewnia otrzymanie mocniejszego espresso.
Każdy z 20 regionów Włoch może poszczycić się własną, niepowtarzalną odmianą kawy po włosku. Espresso jest wszechobecne, ale w kawiarniach znajduje się też wiele lokalnych napojów opartych na kawie. W północnej części Le Marche wypić można espresso o smaku anyżu, na południowej Sycylii warto spróbować caffè d’un parrinu, kawy inspirowanej wpływami arabskimi z dodatkiem goździków, cynamonu i kakao.
Palenie ziaren
W przeciwieństwie do francuskich kaw palonych, które są ciemne i bardzo tłuste, włoska kawa ma bogaty brązowy kolor i powinna zawierać mało oleju z ziaren. Czas palenia zależy od mieszanki, ponieważ ziarna Robusty wymagają palenia dłuższego niż Arabiki. Palarnia kawy to warsztat rzemieślnika, który musi traktować każdą partię ziaren indywidualnie, uważając, aby nie palić ich zbyt długo lub w zbyt wysokiej temperaturze. Ciemniejsze palenie nie zawsze oznacza lepsze espresso, dlatego roaster musi czuwać nad przebiegiem procesu, ponieważ ziarna mogą się spalić w mgnieniu oka. Po idealnym upieczeniu studzi się je na powietrzu, dzięki czemu zachowują swój smak do czasu ich zmielenia.
Mielenie ziaren należy przeprowadzić bezpośrednio przed parzeniem, aby kawa po włosku miała jak najświeższy smak. W przypadku kawy przeznaczonej do parzenia w domu, ziarna są często wstępnie mielone, a następnie pakowane próżniowo w małych porcjach, aby zachować ich aromat. Stopień zmielenia zależy również od rodzaju maszyny używanej do parzenia kawy. Komercyjne ekspresy do kawy używają kawy bardzo drobno zmielonej.
Domowe espresso
Nie zawsze kawę we Włoszech pije sie w ulubionym barze. Bywa, że poranne espresso jest przygotowywana w domu przy pomocy mokki. Ten stalowy ekspres do kawy ustawiony na palniku kuchenki gazowej, przygotowuje kawę poprzez gotowanie wody w zamkniętym zbiorniku. Gdy wskutek ogrzewania ciśnienie wzrośnie, para zostaje przepuszczona przez fusy. Może nie powstaje w ten sposób prawdziwe espresso, ale na pewno prawdziwa kawa po włosku, której doskonały smak i walory sprawiają, że ekspres do kawy mokka jest ogromnie popularny. Inny przyrząd przeznaczony do przygotowywania domowej kawy nazywa się napoletana. Urządzenie przypomina mokę z tym wyjątkiem, że gdy woda się zagotuje, cały ekspres do kawy zostaje odwrócony, aby woda przefiltrowała się przez fusy. Napój nie jest może tak mocny jak kawa zaparzona w mokce, ale również posiada doskonały smak. To także nazywa się kawą po włosku.
Profesjonalny ekspres do kawy
Kiedyś były to duże, ale eleganckie urządzenia z miedzi i mosiądzu, które przypominały wyglądem lokomotywę parową. Obecnie nowoczesny ekspres do kawy jest najnowszym osiągnięciem techniki. Za jednym naciśnięciem przycisku te zaawansowane technologicznie cuda tak znanych firm jak Rancilio, Spaziale i Cimbale produkują doskonałą kawę. Istnieją nowe wersje, całkowicie zautomatyzowane, które oprócz parzenia mielą ziarna i warzą mleko. Taki ekspres do kawy pozwala pracować w kawiarni każdemu i tworzyć prawdziwe arcydzieła. Jednak najlepsze lokale we Włoszech nigdy nie posuną się do używania tak zaawansowanej technologii, ponieważ Włosi uważają, że zrobienie wyśmienitego espresso bez udziału człowieka, jego doświadczenia i zawodowej intuicji, jest właściwie niemożliwe. Kawa po włosku to nie tylko wyśmienity napój, ale również włożone w jej przygotowanie serce baristy i styl życia Włochów.
Zamawianie i picie kawy we Włoszech
Przy zamawianiu kawy w barze we Włoszech pamiętać należy o różnicach cen. Na wielu najpiękniejszych placach Italii cappuccino może kosztować cztery razy więcej jeśli siedzisz przy stoliku, a nie pijesz go przy barze. Większość Włochów wypija szybko kawę na stojąco przed wyruszeniem do pracy, pozostawiając stoliki turystom.
Aby zamówić espresso we Włoszech, wystarczy poprosić o „kawę” i pamiętać o szybkim jej wypiciu. Espresso nie jest przygotowywane do powolnego popijania, lecz do wypicia maksymalnie dwóch lub trzech łyków. Kawę po włosku podaje się oddzielnie i pije zwykle – z wyjątkiem pory śniadaniowej – po posiłku. Nie powinna zawierać mleka, a zamówienia na cappuccino po godzinie 11 są często przyjmowane ze zdziwieniem.
Istnieje wiele rodzajów napojów kawowych, które można zamówić w Italii i wszystkie są naprawdę pyszne. Niżej przedstawiamy ich listę. W żadnym wypadku nie jest ona kompletna, ponieważ wciąż powstają nowe wersje. Oto niektóre z bardziej popularnych napojów określanych powszechnie jako kawa po włosku.
Espresso: znane we Włoszech caffè, podawane w filiżance o pojemności 3 uncji. Mocne w smaku, z bogatą brązową pianką na wierzchu.
Doppio: to po prostu podwójne espresso.
Ristretto: kawa bardziej skoncentrowana niż zwykłe espresso. Przygotowuje się ją z mniejszą ilością wody.
Lungo: espresso zrobione z większą ilością wody – przeciwieństwo Ristretto.
Caffè Americano: niewielka ilość espresso z dodatkiem gorącej wody.
Macchiato: espresso, które jest „naznaczone” na powierzchni porcją spienionego mleka.
Corretto: espresso doprawione grappą, koniakiem lub sambucą.
Cappuccino: espresso ze spienionym mlekiem zawierające równe części kawy i mleka.
Cappuccino scuro: cappuccino przygotowane z mniejszą ilością mleka i przez to znacznie ciemniejsze.
Cappuccino chiaro: cappuccino przygotowane z większą ilością mleka (ale mniej niż caffe latte) i jaśniejsze.
Caffe latte: espresso przyrządzone z większą ilością mleka niż cappuccino, ale z małą ilością piany. We Włoszech jest to zwykle napój śniadaniowy.
Latte macchiato: mleko gotowane na parze, które jest „naznaczone” (czasami ozdobnie) porcją kawy espresso.
W sklepie coffeelink.pl zaopatrzysz się w różnego rodzaju kawy i mieszanki oferowane przez renomowaną firmę Filicori Zecchini. Posiadamy szeroki wybór kaw w ziarnach, mielonych i w kapsułkach m.in. kompostowalnych i biodegradowalnych.
Najnowsze komentarze